آنچه که گذشت مهمترین عناوین خبری در سال 1385 نحوه پراکندگی ستارگان اولیه


نحوه پراکندگی ستارگان اولیه

اخترشناسان با بهره گیری از شبیه سازی های رایانه ای دریافتند که نسل نخستین ستارگان که تا کنون توسط دانشمندان مشاهده نشده اند،باید به طور یکنواخت در سراسر کهکشان راه شیری توزیع شده باشند.

اما مشاهدات چیزی دیگری می گویند،بدین ترتیب باز هم ماهیت نسل گمشده ستارگان در پرده ای از ابهام باقی خواهد ماند.مشکل اینجا است که پس از سال ها مشاهده و بررسی هیچ کس موفق به یافتن نمونه ای از این ستارگان نشده است.

 

اِوان اسکنیپیکو فوق دکتراى فیزیک نظری موسسه کاولی دانشگاه ایالتی کالیفرنیا و مولف اصلی نتایج تحقیقات در این باره می گوید : بسیاری از اخترشناسان گمان می کردند که عدم یافتن چنین ستارگانی به این خاطر است که ستارگانی که از عناصر سنگین شکل نگرفته اند، از دید ما پنهان هستند.از آنجا که کهکشان ما در ابتدا از درون شکل گرفته و سپس به بیرون گسترش یافته، در نتیجه ستارگان قدیمی هم اکنون در مرکز کهکشان قرار دارند و غیر قابل مشاهده می باشند.اما در حال حاضر مرکز کهکشان مملو از ذرات گاز ، غبار و ستارگان تازه شکل گرفته می باشد و یافتن شمار اندکی از ستارگان قدیمی در آن، بسیار مشکل است.

 

این نسل از ستارگان نخستین در مقایسه با ستاره های کنونی مانند خورشید ، باید ظاهری بسیار متفاوت داشته باشند.همان طور که پیش از این نیز اشاره شد ،تا کنون هیچ بازمانده ای از جمعیت این ستارگان یافت نشده است.

 یکی از توضیحاتی که برای مدت ها پیرامون این عدم هم خوانی وجود داشت، این بود که ستارگان نخستین باید جایی در مرکز کهکشان گرد آمده باشند، اما بنا بر مشاهدات اخیر این امر بسیار غير محتمل‌ است.

 

اکسیژن ، کربن و بسیاری از عناصری که ما همه روزه در زمین با آنها روبرو هستیم، در ستارگان شکل گرفته اند تا در انفجار بزرگ.

براد گیبسون مدیر بخش اختر فیزیک نظرى دانشگاه مرکز لانکوشیر انگليس و همکار مولف در این باره می گوید: اما این عناصر سنگین در مرکز ستارگان ساخته شده و در زیر گاز های سطحی مدفون می مانند و سرانجام به هنگام انفجار مرگ بار ستاره آزاد می شوند، در نتیجه زمانی که شما به چنین ستاره ای می نگرید، در واقع عناصری را می یابید که به هنگام تولد ستاره وجود داشته اند ؛ این بدان معنا است که ستارگانی باقی مانده از نسل نخستین به هنگام حیات، کماکان هیچ نشانی از عناصر سنگین آشکار نمی سازند.

 

در تصویر بالا نحوه پراکندگی قدیمی ترین ستارگان (بالا) با پراکندگی کل ستارگان نخستین کهکشان (پایین) مقایسه شده است. در حالیکه ستارگان اولیه در مرکز کهکشان گرد آمده اند و به سختی قابل آشکار سازی هستند،ستارگان جوان تر که از گاز تشکیل شده اند و در آنها عناصر سنگین وجود ندارد، در سراسر کهکشان به طور یکنواخت پراکنده شده اند.این حقیقت که تا کنون هیچ نمونه ای ستارگان نخستین یافت نشده است، آگاهی از مواد تشکیل دهنده  آنها و نحوه شکل گیری شان را بسیار مشکل می نماید. گروه تحقیقاتی با انجام شبیه سازی هایی بسیار دقیق پیرامون نحوه شکل گیری کهکشان راه شیری، موفق شدند علاوه بر باز سازی تاریخ و مکان شکل گیری ستارگان در گذر زمان،به ترکیب شیمیایی گاز هایی که بواسطه(در درون) ستارگان تشکیل شده، پی ببرند.

 

دیسوک کاواتا اخترشناس رصدخانه کارنگی شهر پاسادنا واقع در ایالت کالیفرنیا و همکار مولف در این باره می افزاید:ما دریافتیم  زمانی که ستارگان بسیار پیر در انزدیکی مرک کهکشان در حال مرگ هستند، بسیار طول می کشد تا عناصر سنگین به گاز های بیرونی راه یابند.به بیان دیگر در حالی که  همه ستارگان قدیمی در نزدیکی مرکز کهکشان از بین می روند، شمار زیادی از ستارگانی که فقط محتوی عناصر نخستين‌ می باشند در زمانی نزدیک در سراسر کهکشان شکل گرفته اند. بدین ترتیب ستارگان اصلی باید همه جا وجود داشته باشند.

 از  آنجا که ستارگانی که در حاشيه(دور از مرکز) کهکشان در حال شکل گیری هستند ، با تلسکوپ های امروزی به راحتی آشکار می شوند،باید دلیلی دیگر برای باقی نماندن نسل اولیه ستارگان وجود داشته باشد.

 کریس بروک همکار محقق و دانشمند دانشگاه واشنگتن و همکار مولف در پایان خاطر نشان کرد :شاید آنها ستارگان بسیار پر جرمی بوده اند و نتوانسته اند بری مدت زیادی دوام بیاورند.شاید موضوع چیز دیگری است و ما از آن بی خبریم.پاسخ هرچه که باشد، مطالعه حاشيه کهکشان ما حرف های زیادی پیرامون نسل گمشده ستارگان برای گفتن دارد.

 

 آندره فرارا از مدرسه بین المللی تحصیلات پیشرفته شهر تریست و رافائلا شینایدر از رصدخانه آرکتری شهر فلورانس ایتالیا در این تحقیقات همکاری داشته اند.

   منبع : UC-SANTA BARBARA news RELEASE / Spaceflightnow.com

  نويسنده  : اسماعیل مروجی