كهكشان‌ها مي‌توانند دو برابر بزرگتر از آنچه كه تاكنون پيش‌بيني مي‌شدند باشند.

همانند باستانشناساني كه بقاياي شهري گمشده را كاوش مي‌كنند ، منجمان با استفاده از تلسكوپي 8 متري مشخص كرده‌اند كه كهكشان NGC300  داراي ديسكي بزرگ و كم نور است كه از ستارگان پير ساخته شده است .  مشاهدات جديد قطر كهكشان را دو برابر و يا حتي بيشتر نشان مي‌دهد .اين اكتشاف همچنين اشاره دارد بر اينكه كهكشان راه شيري مي‌تواند بسيار بزرگتر از آني باشد كه اطلاعات فعلي ما بيان مي‌كنند . بعلاوه دانشمندان نيازمند بيان معماي چگونگي تشكيل كهكشانهايي مانند  NGC300  هستند كه با ستارگان مركزيشان تشكيل يافته‌اند . اين پژوهش توسط گروهي از دانشمندان آمريكايي و استراليايي در دهم آگوست در نشريه اَسترافيزيكال منتشر شد . اين تيم ، تلسكوپ‌هاي چند شيئي شيلي را بكار بردند و قادر بودند كه ستارگان كم نور در ديسك اين كهكشان كه 47000 سال نوري از مركز كهكشان فاصله دارند را مشاهده كنند ، كه نشان مي‌دهد شعاع كهكشان دو برابر مقداري است كه تصور مي‌رفت .

براي جستجوي اين ستارگان تصاويري گرفته شدند كه ده برابر ژرف‌تر از هرگونه عكس ديگري‌اند كه از اين كهكشان گرفته‌اند (تصوير 1 ). در چند ميليارد سال گذشته حاشيه NGC300    درخشان بوده ، به گونه‌اي كه داخل آن را نيز روشن مي‌ساخته . اين گفته نويسندة مطلب ،‌ پروفسور جاس بِلَند هاوتون از سيدني است ، اما حواشي آن طي گذشت زمان تاريك شده‌اند و در حال حاضر بصورت ستارگان پير ساكن و تاريك‌اند. اين كشف مفاهيم عميقي براي كهكشان راه شيري كه قطر آن را در حدود 100000 سال نوري تخمين مي‌زنند نيز دارد ،با اين وجود كهكشان بسيار حجيم‌تر و درخشان‌تر از NGC300   است . بر اين اساس كهكشان ما بسيار بزرگتر از آني است كه تصور مي‌كرديم ، شايد به اندازه 200000 سال نوري .

پروفسور بروس دِرِين از دانشگاه پرينستون مي‌گويد : مشكل است بفهميم كه چگونه ديسك پرستاره‌اي نظير اين ـ كه زوال پيدا كرده و داراي چگالي همگوني است ـ ، تشكيل يافته است .اين مسأله غافلگير كننده است . چرا كه زمان بسيار زيادي به‌طول مي‌آنجامد تا نهايتاً ستارگان از مركز ديسك كهكشان به فواصل اين چنيني پراكنده شوند ، به نظر مي‌رسد كه ما مشغول تماشاي نتيجة تشكيل ستاره‌اي هستيم كه در زماني بسيار دور به وقوع پيوسته است ، شايد بيشتر از 10ميليارد سال پيش .پروفسور كن فريمن از دانشگاه ملي استراليا مي‌گويد : در حال حاضر ما پي برده‌ايم كه انواع مجزائي از صفحات كهكشاني وجود دارد .احتمالاً بيشتر كهكشان ها ناقص شده‌اند ، به اين صورت كه چگالي ستارگان داخل صفحات كاهش مي‌يابد اما NGC300  تا ابد وجود خواهد داشت چرا كه چگالي ستارگان آن بسيار به آرامي كاهش مي‌يابد .

. بِلَند هاوتون بيان مي‌كند : منجمان NGC300   را تا نقاط خارجي يعني كه چگالي سطحي ستارگان آنها برابر يك هزارم چگالي خورشيد در يك سال نوري مربع بوده است ، رديابي كرده‌اند . اين وسيع‌ترين و پراكنده‌ترين جمعيت ستارگاني است كه تاكنون مشاهده شده است .NGC300  يك عضو مارپيچي گروه كهكشان‌هاي  Sculptor  (حجار) است و نزديك‌ترين خوشة خارج كهكشاني به ما و در حدود 6.1  ميليون سال نوري از ما فاصله دارد . بيشتر ستارگان آن در ديسك مسطحي قرار گرفته‌اند و به شكل يك كهكشان بسيار معمولي مانند راه شيري به نظر مي‌آيد . NGC300  كهكشاني است در خارج از گروه محلي ما و اولين كهكشاني است كه تا چنين عمقي مورد بررسي قرار گرفته است ، فقط دو نمونة ديگر تا چيني درجة ژرفاي نوري بررسي شده‌اند . كهكشان آندرومدا و همساية آن M33   كه هردو در گروه محلي ما واقع‌اند .زمان بيشتري در اختيار محققان براي مطالعه با Gemini South  قرار گرفته تا دقيقاً تعيين كنند كه چه نوع ستارگاني را در حواشي NGC300  مشاهده مي‌شوند و مطالعات مشابهي را بر روي ساير كهكشان‌ها انجام دهند  . بِلَند هاوتون مي‌گويد : ما هنوز چيز‌هاي بسياري داريم تا بفهميم كهكشان‌هايي نظير كهكشان خودمان ، چگونه تشكيل شده‌اند . مشاهدات بعدي ما كه در همين سال شروع مي‌شود بايد مدارك مهم‌تر و اميدوار كننده‌تر و البته شگفت‌انگيز‌تري را ارائه كند .

  منبع : universetoday.com

  نويسنده  : عباس فقهی

مدارگرد تجسسي مريخ يا MRO  با چند روز تاخير به سوي مريخ پرتاب شد.

مدارگرد500 ميليون دلاري  تجسسي مريخ بسيار دقيق تر از ساير مدارگرهاي است كه ناسا  تا به حال به فضا فرستاده است اين مدار گرد توانايي تفكيك با ورنكردني در جزئيات سطح مريخ دارد و همين امر باعث خواه دشد تا دانشمندان بتوانند به جزئياتی تازه از سطح مريخ بظاره کنند .

اين مدارگرد قرار بود در 19 مرداد ماه به فضا پرتاب شود كه به علت نگراني برخي از مسئولين پرتاب MRO   از نقص فني در بخش سوخت موشك حامل ,اين پرتاب به روز پنجشنبه موكول شد كه باز هم در واپسين لحظات پرتاب مجددا سازمان فضايي ناسا پرتاب را لغو و آن را به روز جمعه تغيير داد و سرانجام در همين روز در ساعت 7:43 دقيقه به وقت EDT  مدارگرد تجسسي مريخ به سوي مريخ پرتاب شد .

زماني كه مدارگرد تجسسي مريخ در ماه مارس سال 2006 به مدار مريخ برسد بايد با كمك نوعي ترمز موسوم به ترمز هوايي سرعت خود را در مدار مريخ تغيير داده و مدار بيضي شكل خود را به مدار نزديك به دايره تبديل كند تا بتواند به بررسي سياره سرخ بپردازد .

  منبع : JPL , nasa

  نويسنده  : پدرام محمد طاهري

فضاپیمای کاسینی موفق به تهیه تصویری شد که نشان میدهد چگونه طوفان های عظیم در سیارات غول آسا به صورت وارون در میان اتمسفر این سیارات می چرخند.

کاسینی هنگامی که اتمسفر زحل را زیر نظر داشت تصاویری از جو زحل تهیه کرده که نشان دهنده ناحیه ای میان عرض جغرافیایی منهای 23 درجه تا منهای 42 درجه می باشد.مقیاس این تصاویر که با فیلتر حساس مادون قرمز و از فاصله 4/2 میلیون کیلومتری گرفته شده است ، 14 کیلومتر در هر پیکسل می باشند.در عکس سمت چپ گردبادی در عرض منهای 35 درجه وجود دارد که به نظر عادی می رسد .عکس سمت راست هنگامی گرفته شده که کاسینی بعد از تهیه تصویر اول  دوبار مدار زحل را دور زده است و نشان دهنده چند گردباد کوچک می باشد که در حال الحاق به گردباد بزرگتر هستند.نکته قابل اهمیت این تصویر حرکت پاد ساعت گرد این گردباد هاست .گردبادهایی که در نیمکره جنوبی زمین اتفاق می افتد معمولا حرکتی ساعت گرد دارند .این مارپیچ وارون در مقایسه با زمین  یک پاد گردباد به نظر می رسد اما این در حالی است که این گونه مارپیچ های وارون در سیارات غول پیکر کاملا عادی اند.

  منبع : nasa

  نويسنده  : محسن بختیار

آژانس فضايی آمريکا، ناسا، پرتاب مدارگرد تازه خود به مريخ را برای دومين روز متوالی به تاخير انداخته است.

"مدارگرد تجسسی مريخ" (Mars Reconnaissance Orbiter يا MRO) که با هزينه 500 ميليون دلار ساخته شد قرار بود روز پنجشنبه پرتاب شود، اما کنترل کنندگان درست دقايقی پيش از آتش کردن موتور موشک پرتابی شمارش معکوس را متوقف کردند.پرتاب اصلا برای روز چهارشنبه برنامه ريزی شده بود که به علت نگرانی نسبت به احتمال بروز ايراد فنی در يکی از تجهيزات راکت معلق ماند. اين کاوشگر در ماه مارس وارد مدار مريخ خواهد شد تا به بررسی تاريخ آب در اين سياره و جستجو برای يافتن يک نقطه مناسب برای فرود انسان در آينده بپردازد.سرعت مخابره داده ها توسط "ام آر او" به زمين، دقيقه ای ده بار بيشتر از کاوشگرهای قبلی مريخ خواهد بود.

در جريان پر کردن مخزن سوخت هيدروژنی، حسگرها به جای نشان دادن علامت "خيس" علامت "خشک" را نمايش می دادند که غلط بود. مشکل مشابهی در روز 13 ژوئيه باعث تاخير در پرتاب شاتل ديسکاوری شده بود.زمان بعدی پرتاب روز جمعه اعلام شده است.

در جستجوی آب

 اين فضاپيما، در ابعاد قابل مقايسه با يک مينی بوس، دو هزار کيلوگرم وزن دارد و حامل برخی از پيشرفته ترين تجهيزاتی است که تاکنون برای مطالعه سياره سرخ به کار گرفته شده است.زمانی که "ام آر او" در مدار مريخ قرار گرفت واضح ترين عکس های ممکن تا به امروز را به زمين مخابره خواهد کرد.اين به دانشمندان امکان خواهد داد درباره ترکيب عنصری و ساختمانی مريخ تحقيق کنند و به جستجوی علائم سطحی مربوط به آب بپردازند.يک رادار صوتی به جستجوی ذخاير آب که ممکن است زير سطح مريخ وجود داشته باشد خواهد پرداخت.ريچارد زوريک، از دانشمندان اين پروژه، گفت: "هدف اوليه ما دستيابی به وضوح بالاتر فضايی در رصدهايمان از سطح و جو و صفحات زيرين سطح مريخ با رادار است."

"زمانی که شما وضوع را افزايش می دهيد و هنوز می خواهيد مساحت بزرگی از سطح را پوشش دهيد در آن صورت مجبور خواهيد بود در مقايسه با ماموريت های قبلی داده های بسيار بيشتری ارسال کنيد."به همين دليل "ام آر او" به بزرگترين آنتن ارتباطی که تاکنون به سياره سرخ فرستاده شده مجهز است که اجازه می دهد به عنوان يک مرکز رله برای ماموريت های بعدی به سطح مريخ نيز به کار گرفته شود.از آنجا که آب عنصر اساسی حيات است، ناسا در اکتشافات روبوتيک خود در سياره سرخ شعار "دنبال آب باش" را سرلوحه قرار داده است. يکی از اهداف علمی اين ماموريت تحقيق درباره اين موضوع است که آيا مريخ در گذشته حاوی اشکال ميکروبی حيات بوده است يا خير.دانشمندان بريتانيايی نيز اميدوارند که اين ماموريت همچنين سرنوشت کاوشگر بريتانيايی "بيگل 2" که ارتباط آن با زمين در سال گذشته هنگام فرود بر مارس قطع شد را روشن کند."ام آر او" به دو مدارگرد ديگر آمريکايی "Mars Global Surveyor" و "Mars Odyssey" و مدارگرد اروپايی "مارس اکسپرس" خواهد پيوست.دو مريخ نورد ناسا، اسپيريت و آپورچونيتی، نيز از 18 ماه قبل سرگرم تحقيق درباره زمين شناسی مريخ بوده اند.

  منبع : BBC news

با وجود اما و اگر هاي بسياري كه براي بازگشت سالم ديسكاوري به زمين وجود داشت شاتل با يك روز تاخير به علت بد بودن شرايط جوي به همراه 7 سرنشين خود سالم برروي باند فرود در كاليفرنيافرود آمد. اين در حالي بود كه هر لحظه احتمال وقوع حادثه ا ي مشابه حادثه ي  كلميبا وجود داشت كه جان سرنشيانان ديسكاوري را تهديد مي كرد .

شاتل فضايي ديسكاوري يكي از 4 شاتل سالم باقي مانده ي فضاييست كه ناسا آن ها را از 36 سال پيش تا به حال روانه ي فضا مي كند و در كل عمر زيادي از اين شاتل ها مي گذرد به دنبال همين جريان مشكلات خاصي براي ديسكاوري پيش آمد كه در صورت عدم رفع آن ها به احتمال 99 درصد ديسكاوري به هنگام بازگشت با حادثه اي مواجه مي شد كه شاتل فضايي كلمبيا در سال 2003  با آن مواجه گرديد . ( بسياري از كارشناسان استفاده از اين شاتل ها را گاهي ريسك مي دانند از اين حيث ناسا در حال طراحي  نسل جديد ي از شاتل هاي فضاييست كه احتمالا در سال 2011 براي اولين بار راهي فضا خواهند شد )اولين مشكل ديسكاوري  در همان بدو كار رخ داد زماني كه راكت هاي كمكي ديسكاوري از بدنه ي محقظه ي اصلي سوخت جدا شدند چند ثانيه بعد بخشي بسيار كوچكي از بدنه محفظه ي سوخت شاتل از آن جدا گرديد و به  سطح صيقلي  شاتل  ( سطح   سراميكي )  برخورد كرد. پس از اين كه شاتل ديسكاوري به ايستگاه فضايي بين المللي رسيد سرنشينان شاتل با كمك بازوي روبوتي نصب شده در شاتل متوجه اثرات اين برخورد شدند به دنبال اين جريان يكي از سرنشينان ديسكاوري به نام  استيو رابينسون  از شاتل خارج شد و به تعمير شاتل پرداخت وي به راحتي توانست تيغه ي برآمده  به همراه  بتونه ي روي لايه سراميكي را جدا كند و اختلاف سطح موجود در صفحه ي سراميكي كه موجب توليد گرماي بسيار به هنگام بازگشت  مي شد را بر طرف سازد. اين وضعيت مشابه وضعيت كلمبيا بود كه از همين ناحيه دچار آسيب شده بود ولي به علت نبود بازوي روبوتي هيچ كس متوجه خطر ساز بودن  آن نشد.

چندي بعد از انتشار خبر نقص فني در ناحيه ي سراميكي شاتل خبر د لسرد كننده ي ديگري نيز منتشر شد و آن پاره شدن پتوي حرارتي موجود در بخش كابين سرنشينان بود ولي با بررسي هايي كه با كمك بازوي روبوتي انجام شد كاركنان مركز كنترل  شاتل هاي فضايي اعلام كردند كه اين پارگي مشكلي به وجود نخواهد آورد بينابراين هيچ تعميري بر روي اين ناحيه انجام نگرفت .

با وجود تمامي اين مشكلات طي اجراي  ماموريت ديسكاوري  ژيروسكوپ ها ي ايستگاه تعمير و نعويض شد و علاوه بر آن مقدار تعيين شده اي آب و آذوقه براي ايستگاه فضايي بين المللي فراهم گرديد و  بالاخره در روز هشتم مرداد ماه اقامت 9 روزه ي  7 سرنشين ديسكاوري در ايستگاه به پايان رسيد و اين 7 سرنشين با سرود مخصوص نيروي هوايي آمريكا از 8 ساعت خواب قبل از حركت به سمت مدار زمين بيدار شدند و عمليا ت آماده گي براي بازگشت به  زمين را طبق روال گذشته انجام دادند و پس از انجام مراسم خداحافظي با سرنشينان ايستگاه فضايي بين المللي  فرمانده آيلين كالينز به همراه 6 سرنشين ديگر ديسكاوري وارد شاتل شدند ودر ساعت 03:34 دقيقه بامداد  به وقت واشينگتن  شاتل از حالت اتصال به ايستگاه در آمد و پس از چند دقيقه موتور هاي خود را روشن كرد و با يك بار گردش به دور ايستگاه راهي مدار سه روزه ي خود به دور زمين شد در روز قبل از بازگشت نيز فرمانده آلين كالينز طي يك تماس راديويي اطمينان خود را از بازگشت سالم به زمين اعلام  داشت   تا اين كه در روز دوشنبه 17 مرداد ماه شاتل آماده ي بازگشت به سياره ي زمين شد ولي در واپسين لحظات بازگشت مركز كنترل شاتل فضايي به سرنشينان ديسكاوري اعلام كرد كه به علت نا مساعد بودن شرايط جوي در كيب كناورال و نزديك بودن لايه هاي ابري به سطح زمين بازگشت لغو شده است بنابراين ديسكاوري مي بايست مدت بيشتري (بش از 24 ساعت )  در مدار خود باقي مي ماند تا شرايط جوي در محل فرود مساعد شود ديسكاوري براي تصحيح مداري خود با روشن كردن موتور هايش به مدت سه دقيقه از مدار زمين خارج و سپس با تغيير و ضغيت خود به مدار جديدش  بازگشت و بالاخره در روز سه شنبه 18 مرداد ماه شاتل مجددا آماده ي بازگشت به زمين شد تا اين كه باز هم از سوي مركز كنترل اعلام گرديد كه وضعيت جوي كيب كاناورال يا فلوريدا هم چنان نامساعد است براي همين پيشنهاد شد كه شاتل در مكاني ديگر مثل نيو مكزيكو و يا كاليفرنيا  فرود آيد و طبق بررسي هايي كه با در نظر گرفتن وضعيت جوي اين مناطق صورت گرفت  كاليفرنيا براي فرود انتخاب شد و پس از بار ها تجديد نظر ديسكاوري در ساعت 16:42:37 ثانيه(يه وقت مركزي ايران ) بر روي باند فرود اين ايالت فرود آمد .و در ساعت 16:42:48 چتر هاي ديسكاوري بازشد و در ساعت 16:43:52 ثانيه به وقت ايران ديسكاوري بر روي باند آرام گرفت .سازمان فضايي ناسا به دنبال مشكلاتي كه براي شاتل فضايي ديسكاوري پيش آمد اعلام داشت كه پرتاب شاتل ها به سوي فضا تا زماني كه علل اين مشكلات به طور دقيق بررسي شود لغو خواهد شد.

   منبع : nasa , nasa TV

  نويسنده  : پدرام محمد طاهري

کاسینی بار دیگر در ماموریت جدید خود به نزدیکی یکی از اقمار زحل رفته تا عکسی از آن را برای ما زمینی ها ارسال کند. این بار کاسینی به دنبال قمر میماس رفته.  آنچه که در این عکس نشان داده شده، این است که این قمر پیر و صدمه دیده از برخوردهای خرده سیارک های خارجی بوده که باعث ایجاد گودال هایی در سطح این قمر شده است. همچنین این کاوشگر موفق شده که عکس کاملی را از دهانه آتشفسان هرشل(Hershel) واقع بر سطح این قمر بگیرد؛ که عرض این دهانه حدود 140 کیلومتر است و این دهانه موجب شده که این قمر شبیه یک ستاره مرگ  شود.

برای دسترسی به عکس های جدید از این قمر می توانید به سایت های ریز مراجعه کنید:

 http://saturn.jpl.nasa.gov, http://www.nasa.gov/cassini و http://ciclops.org

به کمک نزدیکترین عکسی که از این قمر گرفته شده، عرض این سیاره  حدود 397 کیلومتر محاسبه شده است. رنگ  مصنوعی که در ترکیب این عکس استفاده شده نشان می دهد که نواحی که به رنگ قرمز و آبی می باشند، ترکیبات مواد و سطح این مناطق نسبت به سایر مناطق متفاوت می باشد و احتمال می رود که این مناطق با دهانه آتشفشانی هرشل ارتباطی داشته باشند.اولین بار کاوشگر ویجر(Voyager) متعلق به سازمان فضایی ناسا توانست از دهانه هرشل عکس بگیرد؛ اما نتوانست اطلاعات دقیق تری را در این زمینه در اختیار دانشمندان قرار دهد.

  منبع : www.universetoday.com

  نويسنده  : احمد شکیب

براساس جديدترين تحقيقات ، بر خلاف انتظارات پيشين، در سطح قمر تیتان هيچگونه دريا ، اقيانوسي و رودخانه ای از جنس هيدروكربنهاي مايع وجود ندارد.

جو بزرگترين قمر سياره زحل مملو از گازهاي متان و اتان است و به همين علت دانشمندان از مدتها پيش تصور مي‌كرده‌اند كه احتمال وجود منابع بزرگ متان و يا اتان مايع در سطح اين قمر زياد خواهد بود.تصاوير تهيه شده توسط كاوشگر هویگنس نيز كه چند ماه قبل به سطح  تايتان پرتاب شده بود، نشان‌دهنده خطوطي همانند خطوط ساحلي و رد رودخانه‌ها روي سطح تيتان بوده‌اند اما هيچگاه خود اين درياچه‌ها و يا رودخانه‌ها توسط تجهيزات تصويربرداري کاسيني" و يا هويگنس رويت نشده‌اند.

در جديدترين تحقيقات، محققان jpl  در پاسادنا آمريكا با استفاده از تلسكوپ کک2 در هاوايي متوجه شده‌اند سطوح همواري كه پيش از اين روي سطح تايتان مشاهده شده دريا و اقيانوس نبوده و به احتمال زياد سخت و جامد هستند. با اين حال در مطالعه اخير تنها نيمكره جنوبي قمر تايتان مورد بررسي قرار گرفته و هنوز احتمال وجود درياچه‌هايي از هيدروكربنهاي مايع در نيمكره شمالي تايتان به طور كامل رد نشده‌است.دانشمندان عقيده دارند جو مه‌آلود قمر تايتان ممكن است مشابه جو كره زمين در مدت كوتاهي پس از پيدايش اين سياره باشد. به گفته محققان، سطح قمر تايتان ممكن است در گذشته داراي درياهايي از هيدروكربنهاي مايع بوده باشد كه به مرور تبخير شده و يا به زير سطح اين قمر فرو رفته و سطوح صاف فعلي را برجاي گذارده‌اند.

  منبع : BBC news

  نويسنده  : محسن بختیار

تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا توانست جمعیت گمشده ای از کوازار ها را کشف کند.

تصویر گرفته شده توسط اسپیتزر در مادون قرمز (رنگ ها غیر واقعیست) قسمت زرد رنگ کهکشانی را نشان میدهد که شامل یکی از کوازارهاست که تاکنون کشف نشده بود. (قسمت های آبی و سبز کهکشان های بدون کوازار می باشند)

 ستاره شناسان در این سالها  منتظر بودند کوازارهای فراوانی را در جهان پیدا کنند ولی با آشکار سازی های انجام شده هرگز نتوانستند تعداد مورد پیش بینی خود را کشف کنند اما با کشف جدید اسپیتزر خواهند توانست این کوازار های گمشده را بیابند. کوازارها سیاهچاله های ابر پر جرمی هستند که توسط  حلقه های غول آسایی از گاز و غبار احاطه شده اند و در قلب کهکشان های دور دست قرار دارند.

کوازارها سالیانه جرمی معادل یک هزار ستاره را می بلعند.این جرم عظیم از حلقه های اطراف تامین می شود .مکیده شدن این مواد بوسیله سیاهچاله موجب درخشندگی این حلقه های غول آسا می شود و کوازارها را به یکی از درخشنده ترین اجسام تبدیل میکند.کوازارها عمدتا به دودسته تقسیم می شوند ، دسته ای در اشعه ایکس و دسته ای در نور مرئی بیشترین درخشندگی را دارا می باشند. ستاره شناسان در روش های معمول برای برآورد تعداد کوازارها از تابش پس زمینه کیهانی استفاده می کنند اما آمار بدست آمده از مقادیر مورد انتظار بسیار دور است.

دانشمندان فکر می کنند گاز و غبار اطراف کوازار باعث می شود این اجرام گرسنه از دید ما پنهان بمانند اما تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا  با دید مادون قرمز قرمز خود که از میان گاز و غبار عبور می کند توانسته تعدادی از هر دو نوع کوازار ها را آشکار کند. چند روز پیش پژوهشگران از این طریق توانسته اند 21 نمونه از این کوازارهای گمشده را در منطقه ای کوچک از آسمان پیدا کنند که تمامی از سوی رصدخانه رادیویی  نجومی ملی در مکزیکو تایید شده است. بنا به گفته مارک لیسی از مرکز تلسکوپ فضایی اسپیتزر اگر این پژوهش همچنان با موفقیت ادامه پیدا کند شاهد رشد سیاهچاله های ابر پرجرم خواهیم بود که تاکنون بواسطه گاز و غبار از دید ما پنهان مانده بود و همچنین ستاره شناسان می توانند دید کامل و همه جانبه نسبت به کوازارها پیدا کنند . از میان این 21 کوازار کشف شده 10 کوازار در داخل کهکشان های بزرگ بیضی شکل ِ بالغ قراردارند و بقیه در میان کهکشان های ضخیم و غبار آلود دوردست هستند.

 منبع : Spaceflightnow

 نويسنده  : محسن بختیار

ابر نواختر 2005cs  در عکس های منجمی آماتور در 28 ژون امسال در کهکشان گرداب کشف شده بود که پس از طیف سنجی های انجام شده موجب اختلاف نظر میان دانشمندان شد.

در ابتدا گمان میرفت که ندیم این ابرنواختر نوع II غول سرخی با جرم 7 تا 9 جرم خورشید بوده که پس از بررسی های انجام شده معلوم شد ندیم این ابر نواختر یک ابر غول آبی با جرمی بین 11 تا 13 جرم خورشید است.

بنا به تحقیقات انجام شده در طول این ماه این ابر نواختر یک نوع خاص از ابرنواختران نوع II به نام SN II-P  می باشد زیرا میزان نور دریافتی در طول هفته ها پس از انفجار تقریبا ثابت مانده و نوسانات قدر آن بین 14 تا 5/14 بوده است . دانشمندان تا کنون دو ابرنواختر نوع II-P کشف کرده اند که به ترتیب جرمی معادل 7تا 9 و 13 تا 20 جرم خورشید داشته اند اما ندیم هیچ یک از این دو ابر نواختر غول آبی نبوده است . 8 روز پس از انفجار این ابرنواختر ماهواره swift  تصاویر نا واضحی را از یک درخشش قدرتمند اما کوتاه در اشعه ایکس را در مکان انفجار ابرنواختر ثبت کرد . این درخشش ها که به XRF معروف اند نوع خفیفی از دخشش های گاما محسوب می شوند. طبق نظریات انفجار 2005cs و XRF در یک مکان یا یک زمان روی نداده است و ابر نواختر رفتار غیر عادی نداشته است . اما وابستگی این دو رویداد غیر ممکن نیست زیرا مرگ سریه یک ستاره پرجرم باعث ایجاد درخشش های گاما یا ایکس می شودکه متناسب با انفجار ابرنواختر است. هنوز برای اعلام نتیجه قطعی که آیا این درخشش مربوط به ابرنواختر بوده یا نه خیلی زود است زیرا تصاویر گرفته شده توسط Swift   از وضوح کافی برخوردار نسیت . اما احتمال دارد به دلایل ناشناخته ای این درخشش معلول انفجار ابرنواختری باشد که درستی این حدس نظریات اختر فیزیک را دگرگون خواهد کرد.

  منبع : Sky and Telescop

  نويسنده  : محسن بختیار

 تیمی از اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ 48 اینچی ساموئل اسچین در رصدخانه پالومار و تلسکوپ 8 متری جمینی در قله Mauna Kea در هاوایی بزرگترین جرم را در کمربند کوئیپر (KBO ) کشف کردند که از سیاره نهم یعنی پلوتو بزرگتر است .

 تیمی از اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ 48 اینچی ساموئل اسچین در رصدخانه پالومار و تلسکوپ 8 متری جمینی در قله Mauna Kea در هاوایی بزرگترین جرم را در کمربند  کوئیپر (KBO ) کشف کردند که از سیاره نهم یعنی پلوتو بزرگتز است .

این جرم UB313 2003 نام گرفته و در حال حاضر 97 واحد نجومی (AU ) با ما فاصله دارد . یعنی تقریباً دو برابر فاصله میانگین پلوتو از خورشید . این سیاره دارای قرصی تار و مبهم است و این روزها با قدر ظاهری 18.9 در صورت فلکی قیطس می درخشد . کاشفان آن میشل ای برون (کالتچ) ، چاد تروجیلو (جمینی) و دیوید رابینیتس (دانشگاه یال) برای اولین بار در 21 اکتبر سال 2003 میلادی از این جرم عکاسی کردند. اما حرکت آن را در آسمان ندیدند تا اینکه دوباره   نقشه آسمان را در 15 ماه بعد یعنی 8 ژانویه 2005 تهیه کردند و حرکت آن را در زمینه ستارگان آشکار نمودند . برون می گوید: ما سعی کردیم با تلسکوپ فضایی اسپیتزر به آن نگاه کنیم اما آشکار نشد بنابر این محدودیت بیشتری در اندازه آن بود و نمی توانست بیشتر 3000 کیلومتر عرض داشته باشد . اما محدودیت ، بیشتر از درخشندگی آن ناشی می شد . با توجه به اینکه دانشمندان اندازه چنین سیاراتی را بوسیله روشنایی و درخشنگی انها تخمین می زنند اما هنوز آلبدوی سطحی و یا همان بازتاب و انعکاس سطحی آن نامعلوم است . در صورتیکه صد درصد نوری راکه از خورشید دریافت می کند بازتاب کند (آلبدوی100در صد ) اندازه آن قطعاً از پلوتو بزرگتر است .

برون افزود :"آن یک طفل عظیم است ".

 موقیت آن در مرکز قیطس در حال حاضر در جنوب شرقی آسمان و قبل از طلوع خورشید (برای راصدان عرضهای میانی شمالی) بسیار مناسب است .

 تصاویر بیشتر : http://www.nasa.gov/vision/universe/solarsystem/newplanet-072905-images.html 

و اما دومین KBO :

 دومین جرم بزرگ کمربند کوئیپر نیز خبرساز بوده است : EL61 2003 . این سیاره هم در فاصله 52 واحد نجومی (AU ) قرار دارد و بوسیله برون و تیمش کشف شد . و همچنین بوسیله اخترشناسان موجود در رصدخانه ای در رشته کوههای نوادا گزارش داده شده است . به نظر میرسد این دومن جرم بزرگ در کمربند کوئیپر باشد که 70 درصد جرم پلوتو را داراست . علاوه بر اینها EL61 2003 دارای قمری کوچک نیز هست و فاصله ظاهری 1.5 ثانیه قوسی با آن دارد . به گفته گره برون این قمر هر 49 روز یکبار در مداری تقریباً مدور و 49500 کیلومتری به دور سیاره می گردد . مدار این قمر به دانشمندان کمک کرد تا جرم EL61 2003 را تخمین بزنند : جرمی تقریباً معادل یک چهارم جرم پلوتو . برون و تیم آن همچنین به کمک تلسکوپ فضایی اسپیتزر EL61 2003 را مورد مشاهده قرار دادند . این رصدها هنوز هم موشکافانه ترینها هستند . به گفته برون :" طیف سنجی ها از وجود یخ آب خبر می دهند که این بیشتر شبیه به ماه پلوتو یعنی شارون است .

  منبع : nasa

  نويسنده  : محمد سلطانی