اخبار اخبار محلی مهمترین عناوین خبری در سال 1384


مهمترین عناوین خبری در سال 1384

تصاویر خیره کننده ای از زایشگاه ستاره ای NGC1333

تلسكوپ فضائي اسپيتزر تصاويري از زايشگاه ستاره اي NGC 1333 را آشكار كرده است.

 

زايشگاه ستاره اي NGC 1333 با فاصله 1.000 سال نوري از زمين در صورت فلكي برساوش واقع شده و معمولا در ميان ابرغليظي از غبار پنهان است.

 

 تلسكوپ فضائي اسپيتزر با استفاده از توانائي هاي فرو قرمز خود به درون اين پوشش غبار رخنه و ستاره هاي پنهان شده در آن را آشكار كرد. اختر شناسان اميدوارند كه با استفاده از اسپيتزر ساختارهاي سياره اي نوپا را در اطراف اين ستارگان رديابي كنند. اين ستاره هاي جوان فورانهائي از انرژي تابشي را منتشر مي كنند كه به آرامي ناحيه اطراف را از غبار پاك مي كند.

بخش عمده نور مرئي اين ستاره هاي جوان توسط ابر غليظي از غبار كه زاينده اين ستاره هاست تار و نامشخص مي گردد. اما دانشمندان با كمك اسپيتزر نور فرو سرخ اين اجرام را رديابي مي كنند و بدين ترتيب با نفوذ به درون غبار مي توانند درك كامل تري از چگونگي شكل گيري ستاره هائي مانند خورشيد را بدست آورند.

ستاره هاي جوان موجود در اين ناحيه تشكيل يك خوشه نمي دهند اما به دو گروه فرعي تقسيم مي شوند. يك گروه در سمت شرق و نزديك سحابي قرار دارند. اين گروه در تصوير به رنگ قرمز ديده مي شوند. گروه ديگر در جنوب قرار دارد و ويژگيهائي آنها به رنگ زرد و سبز به وفور در غليظترين بخش ابر زاينده ديده مي شوند. دوربينهاي دقيق فروقرمز اسپيتزر به دانشمندان كمك مي كند تا خصوصيات صفحه هاي گرم و غبار آلود مواد كه اين ستاره هاي در حال شكل گيري را احاطه كرده اند بررسي و مشخص كنند.

دانشمندان با جستجو براي يافتن تفاوتهاي خواص صفحه هاي بين اين دو گروه فرعي ، اميدوارند به نشانه هائي از تاريخ شكل گيري ستاره ها و سيارات در اين ناحيه دست يابند. اشكال گره مانند زرد - سبز رنگ در قسمت پائين تصوير موجهاي درخشان قسمت جلوي فورانهاي مواد هستند كه توسط ستارهاي بسيار جوان و نارس منتشر و به درون ابر غليظ و سرد گاز كه در نزديكي آنها قرار دارد پيش مي روند. تعداد فورانهاي مجزا كه در اين ناحيه ديده مي شوند بي سابقه است. اين موضوع باعث شده دانشمندان تصور كنند اين فورانها با بر هم زدن گاز سرد باعث پراكندگي ابر گازي و در نهايت جلوگيري از تولد ستاره هاي بيشتر در NGC 1333 مي شوند.  در مقابل ، بخش بالائي تصوير توسط نور فروسرخ ناشي از غبار گرم كه به رنگ قرمز نشان داده شده احاطه مي شود.

 

 

  منبع : universetoday

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

تصویری از سه قمر زحل ، شاهکار کاسینی

فضاپیمای کاسینی در یک تصویر فوق العاده موفق شده سه قمر سیاره زحل را در آرایشی استثنایی به دام بیندازد.

 

این تصویر سه دنیای متفاوت موجود در قلمروی سیاره زحل یعنی دیون (چپ) ، تتیس (وسط) و پاندورا(راست) را در نزدیکی حلقه های  زیبای این سیاره نشان میدهد.

 

در این تصویر در 24 سپتامبر 2005 و در محدوده نور مرئی آبی از فاصله تقریبی 1.2 میلیون کیلومتری از زحل تهیه شده است.در این تصویر عوارض سطحی دیون و تتیس به خوبی قابل مشاهده می باشد. در هنگام تهیه این تصویر تتیس در فاصله ی بسیار دوری از حلقه های قرار داشت و دیون و پاندورا بسیار به کاسینی نزدیکتر بودند.قطر قمرهای دیون و تتیس به ترتیب 1126 و 1071 کیلومتر می باشد و پاندورای کوچک ، قمر سیب زمینی شکل زحل نیز 84 کیلومتر قطر دارد .مقیاس این تصویر برای دیون و تتیس تقریبا 5 کیلومتر در هر پیکسل و برای پاندورا 9 کیلومتر در هر پیکسل می باشد.

 

 

 

اسپيتزر توده هاي كيهاني عظيمي از آفرينش را تصويربرداري كرد

تصوير جديد تلسكوپ فضائي اسپيتزر ناسا توده هاي عظيم و متلاطم غبار كه در اثر شعله هاي ستارهاي جوان مشتعل هستند را اشكار مي كند.

 

اين تصوير با شكوه كه توسط دوربينهاي فروسرخ اسپيتزر گرفته شده به تصوير شگفت انگيز "ستونهاي خلقت" شباهت دارد كه در سال 1995 توسط هابل و با نور مرئي از سحابي عقاب گرفته شد. هر دو تصوير ابرهائي از گاز سرد و غبار را نشان مي دهند كه پرتوها و بادهاي ناشي از ستاره هاي پر جرم و داغ آنها را به صورت ستونهاي شكل داده اند.

 

تصوير گرفته شده توسط اسپيتزر لبه شرقي ناحيه اي بنام W5 را در مجمع الكواكب  Cassiopeia  نشان مي دهد كه 7.000 سال نوري دور مي باشد. يك ستاره پر جرم اين ناحيه را در احاطه خود دارد كه ستونهاي "انگشت مانند" به محل آن در اين تصوير اشاره مي كنند. ستونها خود ستاره هائي بسيار بزرگ مي باشند كه با هم به يك رشته كوه شباهت دارند. اين ستونها ده برابر بزرگتر از ستونهاي موجود در سحابي عقاب هستند.  بزرگترين ستوني كه توسط اسپيتزر رصد شد صدها ستاره هاي نارس كه قبلا هرگز ديده نشده بودند را در ميان خود دارد و دومين ستون بزرگ تعدادي ديگر از اين نوع ستاره ها را دي ميان گرفته است.

 

 دكتر لوري آلن (Lori Allen) محقق اصلي اين رصدها از مركز اختر فيزيك Smithsonian هاروارد مي گويد " ما بر اين باوريم كه خوشه هاي ستاره اي كه راس ستونها را روشن مي كنند اساسا از تنها ستاره پرجرم اين ناحيه سرچشمه گرفته اند. به نظر مي رسد كه پرتو ها و بادهاي اين ستاره پرجرم جرقه شكل گيري ستاره ها را ايجاد كرده است.

 

 با استفاده از ديد فروسرخ خود ، اسپيتزر توانست ستاره هاي در حال تولد را در ميان اين ستونها مشاهده كند. تصويرهاي نور مرئي از همين ناحيه ستونهائي را نشان مي دهد كه شكل كلي آنها توسط هاله هاي از نور مشخص مي شود. اما نور فرو سرخ اين ستاره ها قادر است از ميان غبار گريز كرده و منظر جديدي براي اختر شناسان فراهم كند.

 

 دكتر جوزف هورا (Joseph Hora) ، محقق ديگر از مركز اختر فيزيك Smithsonian هاروارد مي گويد " با استفاده از اسپيتزر ، ما نه تنها قادريم ستاره هاي موجود در اين ستونها را مشاهده كنيم بلكه مي توانيم سن و چگونگي بوجود آمدن آنها را مورد مطالعه قرار دهيم".

 

ناحيه W5 و سحابي عقاب بعنوان زايشگاه هاي پرجرم در نظر گرفته مي شوند. آنها از ابرهاي غليظ و متلاطم غبار و گاز آغاز كرده و بعد ها خانواده هائي از ستاره ها را پديد مي آورند كه برخي از آنها 10 برابر بزرگتر از خورشيد هستند. سپس پرتوها و بادهاي ناشي از ستاره هاي بزرگ و پرجرم مواد ابري را به طرف بيرون پرتاب مي كنند و بدين ترتيب فقط پرچگال ترين توده هاي ستوني شكل باقي مي مانند. اين فرايند شبيه شكل گيري تپه هاي صحرائي است كه از تخته سنگهاي سنگيني بوجود مي آيند كه در مقابل فرسايش باد و آب مقاومت كرده اند.

 

 

 

بر اساس فرضيه هاي شكل گيري "چكانشي"ستاره ها (triggered star formation) اين ستونها در نهايت آنقدر متراكم مي شوند تا تولد نسل دوم ستاره ها را ايجاد كنند. اين ستاره ها به نوبه خود تولد نسلهاي بعدي را باعث مي شوند. اختر شناسان نمي دانند كه آيا خورشيد كه حدود پنج بيليون سال قبل پديد آمد در اصل عضوي از اين نوع خانواده است يا خير.آلن و همكاران وي معتقدند كه در تصوير جديد اسپيتزر شاهد و مدركي براي شكل گيري چكانشي ستاره ها يافته اند. اگر چه ممكن است خوشه هاي ستاره موجود در اين ستونها خواهر و برادرهاي تنها ستاره پرجرم باشند ، اما اختر شناسان مي گويد به احتمال بيشتر اين ستاره ها بچه هاي اين ستاره هستند. "اختر شناسان اين ستونهاي عظيم را " كوه هاي خلقت" نامگذاري كردند".

  

  منبع : Spaceflightnow

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

'ونوس اکسپرس' راهی ماموريت خود به سوی زهره شد

فضاپيمای اروپايی "ونوس اکسپرس" از سکوی پرتاب بايکنور در قزاقستان به سوی سياره زهره پرتاب شده است.

 

دانشمندان از روی زمين نمی توانند چيز زيادی درباره زهره بياموزند چرا که پيچيده در توده غليظی از ابر است."ونوس اکسپرس" نخستين فضاپيمايی است که برای بيش از يک دهه راهی زهره می شود.اين سياره عليرغم درخشندگی خارق العاده اش در گرگ و ميش غروب، در واقع جهنمی ترين سياره منظومه شمسی است.تاکنون تنها معدودی فضاپيما، متعلق به شوروی سابق، بر سطح اين سياره فرود آمده اند و حداکثر پس از چند ساعت زير فشار اتمسفر غليظ و اسيدی آن و دمای 500 درجه ای سطح سياره ذوب شده اند.بخش اعظم اطلاعات ما از اين سياره توسط ماموريت ماژلان ناسا که در دهه 1990 برای پنج سال گرد آن می گرديد جمع آوری شده است. ماژلان با استفاده از يک رادار از سطح زهره نقشه برداری کرده است."ونوس اکسپرس" که مجهز به هفت ابزار مختلف است بايد بتواند حتی تصوير کاملتری چه از اتمسفر پويای اين سياره و چه از فعاليت های آتش فشانی و لرزه ای سطح آن در اختيار ما بگذارد.يکی از پرسش های کليدی اين است که چه عواملی زهره را تا اين اندازه از زمين متمايز می سازد، درحالی که از بسياری جهات بايد همانند زمين باشد

 

اتمسفر زهره که عمدتا از دی اکسيد کربن تشکيل شده است گرمای شديد گلخانه ای توليد می کند و تشعشعات به تله افتاده خورشيد در آن، دمای سطح سياره را به طور ميانگين به 467 درجه سانتيگراد می رساند.بررسی علت اين موضوع به ويژه مورد علاقه دانشمندان است.منجمان بر اين باورند که زهره می تواند اطلاعاتی درباره چگونگی واکنش اتمسفر زمين به انتشار گازهای گلخانه ای در اثر فعاليت های انسانی به دست دهد.آژانس فضايی اروپا می گويد با به کارگيری مجدد برخی از عناصر ماموريت بسيار موفق "مارس اکسپرس" توانسته است نزديک به 200 ميليون يورو از هزينه ماموريت "ونوس اکسپرس" بکاهد.

 

 

  منبع : BBC news

 

روش تازه اي براي مطالعه ابرهاي تاريك گاز و غبار در فضا كشف شد

اختر شناسان روش تازه اي براي مطالعه ابرهاي تاريك گاز و غبار در فضا كشف كرده اند و بدين ترتيب زواياي روشنتري براي شناخت شرايط اسرارآميز تولد ستاره ها ايجاد كرده اند.

 

ستاره ها از متراكم شدن ابرهاي عظيم گاز و غبار شناور در فضا بوجود مي آيند. اما مطالعه اين "زهدانهاي" ستاره هاي مشكل است زيرا به ندرت در مقياس طول موجهاي نوري قابل روئيت مي شوند. همچنين روشهاي ديگر براي مطالعه ساختار آنها خيلي دقيق نيست. براي مثال روشي كه مقدار غبار موجود در اين زهدانها را با توجه به ميزان قرمزي ستاره هاي پشت آنها برآورد مي كند.اكنون ، دو محقق از مركز اختر فيزيك Smithsonian هاروارد ساختار اين ابرها را 50 برابر واضح تر از تكنيكهاي قبلي تصويربرداري كرده اند.

اين كشف بطور اتفاقي و زماني صورت گرفت كه آنها با استفاده از يك تلسكوپ 3.5 متري در كشور اسپانيا در حال تصويربرداري فروقرمز و كنترل نور چهار ساعته از ابرهاي مولكولي بودند.

فاستر (Foster) و همكاري وي آليسا گودمن (Alyssa Goodman) اين گسيل فروسرخ را "ابر تابش" (cloudshine) ناميده و معتقدند كه منشاء آن نور ضعيف و فروسرخي است كه ابرها از ستاره هاي اطراف پراكنده مي كنند. شكل و غلظت: ابر تابش ترسيم كننده شكل و غلظت ابرها است زيرا رنگ آن به حجم و مقدار غباري بستگي دارد كه از روي آن منعكس شده است. طول موجهاي كوتاه تر از لبه ابرها متفرق مي شوند در حاليكه طول موجهاي بلند تر به نواحي مركزي ابرها راه يافته و سپس از روي ذرات غبار موجود در آنجا منعكس مي شوند. اين تصاوير به محققين كمك مي كند تا به درك دقيقي از عامل بوجود آورنده تولد ستاره ها دست يابند. فاستر به New Scientist مي گويد" ما به شناخت فرايندهاي فيزيكي مهمي كه شكل ابرهاي مولكولي را تعيين مي كنند و چگونگي شكل گيري ستاره ها از اين ابرها علاقه داريم". وي اضافه مي كند" تنها يك راه براي انجام اين كار وجود دارد: يافتن روشي براي مطالعه ساختار چگالي ابرهاي واقعي و مقايسه آن با شبيه سازي ها با نظر داشتن پديده هائي مانند ميدانهاي مغناطيسي". نتايج اين مطالعه جهت انتشار در گزارشات مجله اختر فيزيك (Astrophysical Journal Letters) ارسال شد.

  

  منبع : newscientistspace

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

نامگذاری عوارض سطح تیتان

برای نام گذاري عوارض سطحي تیتان فضاپیمای کاسینی سطح تيتان را در دو عکس ترکیبی به تصویر کشید .

پس از مدتی سیاره شناسان بر این آمدند که عوارض سطح تیتان را نامگذاری کنند . برای این کار فضاپیمای کاسینی سطح تیتان را در دو عکس ترکیبی به تصویر کشید . در روز 7 سپتامبر 2005 فضاپیمای کاسینی با دوربین زاویه بسته خود عکسی از منطقه 6.5 درجه شمالی و 20.6 غربی از تیتان تهیه کرد که در آن هر پیکسل به اندازه 2 کیلومتر ( تقریبا 1 مایل ) روی سطح تیتان بود . این عکس از ترکیب 7 عکس به دست آمده است .

 

 

 

در 28 اکتبر کاسینی باز هم به دیدار تیتان رفت و این بار عکسی را از منطقه 2.5 درجه شمالی و 145 درجه غربی این قمر باز هم با دوربین زاویه بسته خود تهیه کرد . این عکس از ترکیب 10 عکس ایجاد شده که در آن هر پیکسل نمایانگر 1 کیلومتر ( به عبارتی دیگر 0.6 مایل ) بر روی سطح آن است .

 

 

 

 

 

پروژه کاسینی و هویگنس توسط سازمان فضایی آمریکا (ناسا) – آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی ایتالیا اجرا شده است . کاسینی دارای دو دوربین است که توسط جی پی ال ناسا طراحی و ساخته شده است .  

 


  منبع : Spaceflightnow.com
  نويسنده
 : این آدرس ایمیل در مقابل هرزنامه‌ها محافظت می شود. برای مشاهده آن نیاز به فعال کردن جاوا اسکریپت دارید.

 

ستاره اي نوتروني در محل فرضي سياهچاله

يك ستاره نوتروني در ناحيه اي از فضا كشف شده كه يك سياهچاله در آنجا انتظار مي رفت.

 

بر اساس نتايج اخير رصد خانه پرتو ايكس چاندرا ، يك ستاره پرجرم پس از فروريختن بر خلاف انتظار به جاي تبديل شدن به يك سياهچاله ، ستاره اي نوتروني را بوجود آورد. دانشمندان اين ستاره كه گلوله اي چرخان نوتروني به قطر 12 مايل است را در يك خوشه ستاره اي بسيار جوان كشف كرده اند. اخترشناسان با از استفاده از خواص تعيين شده ستاره هاي ديگر اين خوشه به اين نتيجه رسيدند كه سرچشمه آن ستاره اي با جرم 40 برابر جرم خورشيد بوده است.مايكل مونو (Michael Muno) از دانشگاه كاليفورنيا مي گويد" اين كشف نشان مي دهد كه بر خلاف پيش بيني ، بعضي از پرجرم ترين ستاره ها بعد از رمبش به جاي بوجود آوردن سياهچاله ها باعث شكل گيري ستاره هاي نوترني مي شوند.

 

 

زمانيكه ستاره هاي پرجرم به جاي سياه چاله ها باعث زايش ستاره هاي نوتروني مي شوند ، تاثير بيشتري بر تركيب ستاره هاي نسل آينده خواهند داشت. وقتي اين ستاره فروريخته و ستاره نوترني را بوجود مي آورد ، بيش از 95 درصد جرم آن كه عمدتا مواد سرشار از فلزات موجود در هسته است به فضاي اطراف آن بر مي گردد.سيمون كلارك (J. Simon Clark) از دانشگاه Open انگلستان مي گويد" اين بدان معني است كه مقادير بسيار زيادي از عناصر سنگين دوباره به گردش در آورده مي شوند كه در نهايت مي تواند باعث بوجود آمدن ستاره ها و سيارات ديگر شوند". اختر شناسان دقيقا نمي دانند كه بزرگي يك ستاره بايد چقدر باشد تا به جاي يك ستاره نوتروني يك سياهچاله را بوجود بياورد. مطمئن ترين روش براي تخمين جرم ستاره مادر اين است كه نشان داد ستاره نوتروني يا سياهچاله عضوي از يك خوشه ستاره اي هستند كه تقريبا همگي از عمر يكسان برخوردار مي باشند. به دليل اينكه ستاره هاي پرجرم سريعتر از ستاره هاي كم جرم تر تكامل مي بابند ، جرم يك ستاره در صورتيكه مرحله تكاملي آن شناخته شود قابل تخمين است. ستاره هاي نوترني و سياهچاله ها مراحل پاياني چرخه تكاملي يك ستاره هستند و بنابراين ستاره هاي مادر مي بايد در ميان پرجرم ترين ستاره هاي خوشه باشند.

 

 

  منبع : Spaceflightnow.com

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

آرامگاه كوپرنيك در كليسائي در لهستان پيدا شد

باستان شناسان لهستاني عقيده دارند كه قبر نيكولاس كوپرنيك اختر شناس قرن 16 و استدلالگر ايده منظومه شمسي در يك كليسا در لهستان پيدا شد. اين خبر روز پنج شنبه توسط يكي از اين دانشمندان اعلام شد.

 

وي كه در سال 1543 در سن 70 سالگي درگذشت اين عقيده باستاني كه خورشيد به دور زمين مي چرخد را به چالش كشاند. جسد وي در كليساي جامع كاتوليت در شهر Frombork در 180 مايلي شمال ورشو دفن شد. جرزي گاسوسكي (Jerzy Gassowski) سرپرست يك موسسه باستان شناسي و انسان شناسي در پولتسوك (Pultusk) لهستان مي گويد كه گروه چهار نفره وي در ماه آگوست (مرداد) پس از يكسال تحقيق در مورد قبرهاي زير كف كليسا توانسته جمجمه اي كه ظاهرا متعلق به اختر شناس و روحاني لهستاني است را پيدا كند.

 

گاسووسكي پس از اعلام اين خبر در جلسه اي با حضور دانشمندان ، طي يك مكالمه تلفني با خبرگزاري آسوشيتد پرس گفت" ما تقريبا 100 درصد مطمئن مي باشيم كه جمجمه متعلق به كوپرنيك مي باشد". وي اضافه كرد كه متخصصين شناسائي جسد با استفاده از اين جمجمه چهره اي را بازسازي كرده اند كه به خصوصيات ظاهري كوپرنيك- شامل بيني شكسته و اثر زخم بالاي چشم چپ- در تابلوي نقاشي شده از صورت وي بسيار شباهت دارد. متخصصين همچنين مشخص كردند كه جمجمه متعلق به مردي است كه حدود سن 70 سالگي فوت كرده است. گاسووسكي مي گويد" قبر در وضعيت بسيار بدي بوده و تمامي بقايا يافت نشد". وي اضافه مي كند كه گروه تلاش خواهد كرد تا خويشاوندان كوپرنيك را پيدا كند تا با استفاده از آزمايش DNA شناسائي دقيقتري صورت گيرد.

 

   منبع : Space.com

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

اندازه سياهچاله كهكشان راه شيري

 سياهچاله اي كه در قلب كهكشان ما قرار دارد بسيار كوچكتر از اندازه اي است كه قبلا براي آن تصور مي شد. بر اساس مطالعات جديد اين سياهچاله مي تواند بين فضاي زمين و خورشيد جاي بگيرد.

سياه چاله ها اجرامي با جرم بسيار متراكم هستند كه حتي نور نمي تواند از نيروي گرانشي آن گريز كند. قطرهاي بسيار متفاوتي براي سياهچاله موجود در مركز كهكشان راه شيري تخمين زده شد : به كوچكي مدار عطارد و به بزرگي مدار پلوتون.سال گذشته ، پژوهشگران اندازه آن را به بزرگي مدار زمين به دور خورشيد برآورد كردند.اما برآورد جديد اين اندازه را تا نيم كاهش مي دهد و بدين ترتيب قطر اين سياهچاله كه به Sgr A موسوم است حدود 93 ميليون مايل يعني به اندازه فاصله بين زمين و خورشيد مي باشد.  اين اندازه گيري با استفاده از Very Long Baseline Array (VLBA) انجام شده كه شبكه هاي از 10 راديوتلسكوپ است كه در سراسر آمريكا پراكنده مي باشند.جزئيات مربوط به اين يافته در نسخه 3 نوامبر مجله Nature ديده مي شود.

 

سياهچاله يا پديده اي ديگر؟

Sgr A در مركز كهكشان راه شيري و در فاصله حدود 26.000 سال نوري واقع مي باشد. برآورد مي شود كه جرمي معادل 4 ميليون خورشيد را داشته باشد. اگر اين تراكم بالاي ماده در چنين فضاي كوچكي متعلق به يك سياهچاله نباشد ، آنگاه شناخت ماهيت اين پديده و يافتن شناسه اي براي آن با محدوديتهاي سختي مواجه مي شوند. يك احتمال كه در حوزه فرضيه هاي موجود بعيد مي باشد اين است كه شايد اين پديده خوشه اي از ميليونها ستاره فروريخته و مرده بنام ستاره هاي نوترني باشد. در اين صورت اين ستاره ها فقط براي 20.000 سال به حيات ادامه مي دادند و در پايان آن زمان رمبش مي كرده و تبديل به سياهچاله مي شدند و يا تبديل به بخار شده و به درون فضا پراكنده مي شدند.

نظريه ديگر كه باور كردني تر است عنوان مي كند كه Sgr A يك سياهچاله بسيار پرجرم مانند آنهائي است كه در مركز كهكشانهاي ديگر وجود دارند. برخي از اين سياهچاله ها با منتشر ساختن جريانهاي بسيار قابل روئيتي از ماده بسيار داغ موسوم به فواره هاي ذرات باعث "انگشت نما" شدن خود مي شوند. اين فوراه هاي ذرات در نزديكي Sgr A رديابي شده اند ، ولي كم رنگ تر و بسيار كوتاه تر از فواره هاي يافت شده در اطراف سياهچاله هاي بسيار پرجرم مي باشند. اين اندازه گيري جديد اخترشناسان را يك قدم به شناسائي ناحيه كروي فرض شده اطراف سياهچاله نزديكتر مي كند. اين ناحيه كروي مرزي را نشان گذاري مي كند كه در وراي آن هيچ چيز - حتي نور- نمي تواند از كشش گرانشي فرار كند و" افق رخداد" (event horizon) ناميده مي شود. شناسائي اين افق اثبات قطعي اين فرضيه خواهد بود كه Sgr A يك سياهچاله با جرم بسيار بالا است.

 

 

يافتن افق رخداد

افق رخداد هرگز بصور مستقيم رصد و مشاهده نشده اما اختر شناسان معتقدند كه در صورت بالا بودن وضوح تلسكوپها اين امر امكان پذير مي شود. يك منظر كه از وضوع بالا و كافي برخوردار مي باشد دايره اي تاريك -سايه- را آشكار خواهد كرد. اين سايه توسط پرتوهائي از پشت سياهچاله ايجاد مي شود كه به درون افق رخداد مكيده مي شوند. يك حلقه درخشان اين سايه را احاطه مي كند كه در اثر انكسار نوري است كه توانسته به زحمت از افق رخداد فرار كند.فرد لو (Fred Lo) مدير رصدخانه اخترشناسي ملي و پژوهشگر اين مطالعه جديد مي گويد" روئيت اين سايه اثبات نهائي براي وجود يك سياهچاله بسيار پرجرم در مركز كهكشان ما خواهد بود.  يك چنين سايه اي از زمين بسيار ضعيف و كوچك خواهد بود ولي در صورتيكه وضوح تلسكوپها تا ميزان 1.5 برابر وضعيت فعلي افزايش داده شوند ، رديابي آن امكان پذير خواهد شد.

 

 

  منبع : Space.com

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

مشاهده نورهاي مربوط به اولين اجرام در كيهان

 دانشمنداني كه از تلسكوپ فضائي اسپيتزر ناسا استفاده مي كنند مي گويند موفق به كشف نوري شدند كه ممكن است مربوط به اولين اجرام كيهاني باشد.

 

دانشمنداني كه از تلسكوپ فضائي اسپيتزر ناسا استفاده مي كنند مي گويند موفق به كشف نوري شدند كه ممكن است مربوط به اولين اجرام كيهاني باشد. در صورت تائيد ، اين رصد تصوير زماني را فراهم مي آورد كه مربوط به بيش از 13 بيليون سال قبل مي باشد ، يعني زمانيكه اخگرها و خاكسترهاي در حال خاموشي انفجار بزرگ جاي خود را به ميليونها سال تاريكي مطلق داده و سپس بعد از آن كيهان بوجود آمد.

 

ممكن است اين نور مربوط به اولين ستاره ها و يا شايد گاز هائي باشد كه به درون اولين سياهچاله ها فرو رفته اند. گروه علمي مستقر در مركز فضائي Goddard ناسا اين رصد را به نوري كم رنگ از يك شهر دوردست توصيف مي كند كه از درون يك هواپيما در شب ديده مي شود. اين نور بسيار دور و ضعيف مي باشد.دكتر الكساندر كاشلينسكي (Alexander Kashlinsky) ، دانشمند بخش سيستمها و كاربردهاي علمي مي گويد : ما بر اين باوريم كه در حال مشاهده مجموعه اي از نورهاي متعلق به اولين اجرام بوجود آمده در كيهان هستيم. اين اجرام در همان دوران اوليه زمان ناپديد شده اند ولي نور آنها هنوز عرصه كيهان را در مي نورد.فرضيه دانشمندان بر اين است كه فضا ، زمان و ماده حدود 13.7 بيليون سال پيش و از انفجار بزرگ منشاء گرفته است. دويست ميليون سال بعد از اين انفجار دوران اولين نورستاره اي پديد آمد.نظريه پردازان مي گويند احتمالا اولين ستاره ها بيش از صد برابر بزرگ تر از خورشيد و بسيار داغ ، درخشان و كم عمر بوده اند و سوختن آنها فقط چند ميليون سال طول مي كشيد.

 

دكتر جان ماتر (John Mather) ، دانشمند ارشد پروژه از بخش تلسكوپ فضائي Webb مي گويد " اين رصد عميق مملو از ستاره ها و كهكشانهائي بود كه آشنا بنظر مي رسند. ما تمام اجرامي كه با آن آشنا بوديم- ستاره ها و كهكشانهاي دور و نزديك- را حذف كرديم و در نتيجه به تصويري از آسمان رسيديم كه در آن ستاره و يا كهكشاني وجود نداشت ، اما هنوز نور كم رنگ فرو سرخ بهمراه لكه هاي بسيار بزرگ در تصوير ديده مي شد كه به اعتقاد ما پس تابش اولين ستاره ها مي باشند.اين كشف جديد با رصد هاي دهه نود ماهواره كاوشگر پس زمينه كيهاني ناسا (nasa Cosmic Background Explorer) مطابقت دارد. كاوشگر فوق پس زمينه فروسرخي را رصد كرد كه مربوط به هيچ ستاره شناخته شده اي نيست.

 

كشف اخير اسپيتزر رصد هاي كاوشگر ريز موج Wilkinson ناسا از سال 2003 كه تولد اولين ستاره ها را 200 تا 400 ميليون سال پس از انفجار بزرگ تخمين مي زند را نيز تائيد مي كند.دكتر هاروي موسلي (Harvey Moseley) دانشمند ابزار دقيق اسپيتزر مي گويد: اين اندازه گيريهاي دشوار عملكرد ابزار دقيق ماهواره را به حدودي رسانده كه در طراحي آنها در نظر گرفته نشده بود.اختلالات صوتي پائين و شفافيت بالاي دوربينهاي فروسرخ اسپيتزر اين توانائي را به گروه داده تا مه آلودگي كهكشانهاي پيش نما را حذف كرده تا سيگنال انباشته شده از اولين نور در مقياسهاي زاويه دار بزرگ نمايان شد.اين تيم متذكر شد كه ماموريتهاي آينده مانند تلسكوپ فضائي Webb اولين دسته هاي مجزاي اين ستاره ها و يا ستارهاي درحال انفجار كه ممكن است اولين سياهچاله ها را بوجود آوردند را شناسائي خواهند كرد. 

 

 

  منبع : Spaceflightnow.com

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 

تلسكوپ LBT چشمان خود را به سوي آسمان باز مي كند

بالاخره بعد از بيست سال برنامه ريزي، طراحي و ساخت ، اختر شناسان  موسسه اختر شناسي ماكس پلانك اولين تصوير كه توسط "تلسكوپ دوچشمي بزرگ" (Large Binocular Telescope) جديد گرفته شد را منتشر كرده اند.

 

 تلسكوپ مذكور اين توانائي را دارد كه نور را 24 برابر بيشتر از تلسكوپ فضائي هابل جمع كند. اين تلسكوپ كه LBT ناميده مي شود و تلاش مشترك كشورهاي آمريكا-آلمان و ايتاليا مي باشد در ارتفاع 3.190 متري در رصد خانه گراهام آريزونا مستقر مي باشد.

 

تلسكوپ LBT  قادر خواهد بود از سياراتي كه به دور ستارهاي دور دست مي چرخند تصويربرداري كند و كمك مي كند تا سئوالات اساسي در مورد كيهان از قبيل چگونگي تكامل كهكشانها ، ستاره ها و سيارات از انفجار بزرگ پاسخ داده شوند.توماس هنينگ (Thomas Henning) از همين موسسه مي گويد" اين تلسكوپ توانائي هاي جديدي براي تحقيق در مورد سيارات خارج از منظومه شمسي و همچنين دورترين كهكشانها را بوجود مي آورد.تا به حال تعدادي از تلسكوپهاي مستقر در زمين اطلاعات مهمي در مورد كيهان براي اخترشناسان فراهم كرده اند. اما رصد كردن پيچيدگيهاي زايش ستاره ها با اين نوع تلسكوپها مشكل مي باشد زيرا انرژي تابشي ستاره هاي كم جرم و كوتوله هاي قهو ه اي درخشندگي كافي را ندارد و غبارهاي بين ستاره اي نيز باعث مبهم و تار شدن تصاوير و منظر ها مي شوند. 

 

اكنون ، تركيبي از تجهيزات نوري پيشرفته ، ابزارآلات دقيق و رايانه هاي پر قدرت اين امكان را فراهم مي آورد تا تلسكوپها - بخصوص آن دسته كه در بالاي قلل قرار دادند - توانائي رصد عميق تر فضا را با هزينه هاي كم تر داشته باشند.تلسكوپ LBT با داشتن دو آينه بزرگ هر كدام به قطر 8.4 متر و با تركيب دو منظر مي تواند به اندازه آئينه 11.8 متري يك تلسكوپ نور جمع كند. در مقايسه ، آينه تلسكوپ فضائي هابل 2.4 متر قطر دارد. 

 

اما تلسكوپ LBT تنها از آينه خود استفاده نمي كند. بلكه از تجهيزات اپتيكي بهره مي برد كه براي تطابق با شرايط رصد طراحي شده اند. از سوي ديگر با استفاده از تركيب ابزارآلات دقيق مخصوص مي تواند تصاوير فرو سرخ را جمع آوري ، تركيبات سطح ستاره ها را شناسائي ، و تاثير مات كننده جو زمين را كمتر و كيفيت تصاوير را افزايش دهد تا بدين ترتيب بمراتب بهتر از هابل عمل كند.اختر شناسان با استفاده از يكي از آئينه هاي اين تلسكوپ يك كهكشان گردابي در مجمع الكواكب آندرومدا را بعنوان تصوير "اولين نور" تصوير برداري كرده اند. آنها در آينده از هر دو آينه اين تلسكوپ استفاده خواهند كرد تا برخي مطالعات شامل رصد سيارات شبيه مشتري را انجام دهند.

 

  منبع : sciam.com

  نويسنده  : فرشيد كريمي

 
صفحه 7 از 20