زهره در این ماه قبل از طلوع آفتاب طلوع می کند اما فرصت کمی در اختیار رصدگران برای دیدار با نگین منظومه شمسی مان وجود دارد. مریخ ، سیاره سرخ در این ماه در سحرگاه طلوع کرده و همراه روشنی کم صبح به خورشید سلام می دهد و عاشقان این سیاره برای مشاهده ی مریخ فرصت کمتری نسبت به دیدار با زهره برای مشاهده ی مریخ دارند اما این مژده را به شما می دهد که این سیاره تا 2ماه دیگر بعد از نیمه شب طلوع و درآسمان می درخشد و در عوض مشتری غول منظومه شمسی در این فرصت بسیاری را در اختیار علاقه مندان به طبیعت فراموش شده یعنی آسمان شب قرار داده است این سیاره از حدود نیمه شب در آسمان خود نمایی می کند و تا صبح مهمان آسمان شب است. زحل ، ارباب حلقه ها نیز از ابتدای شب تا حدود نیمه شب در آسمان می درخشد.
درنقشه های قدیمی آسمان، جاثی مردی است که بر زانو نشسته و گرز خود را صیقل داده است. یک پای آن با ستاره آیوتای جاثی که روی سر اژدها گذاشته شده مشخص می شود.در یونان باستان این صورت فلکی همان بر زانونشسته بود. و آراتوس ، شاعر یونانی قرن سوم قبل از میلاد برای آن شعری سروده است. البته بعداً برای تشخیص جاثی در آسمان راهنمایی بیشتری ارائه خواهد شد. در حقیقت این صورت فلکی در نوشته های یونان باستان گمنام است و شاید از تمدن های دیرین تر بابلی ، واقع در خاورمیانه اخذ شده باشد
آلفای جاثی دارای شگوه خاصی است و در تلسکوپ های کوچک هم به صورت دوتایی دیده می شود.همدم نزدیک آن برخلاف خود آلفای جاثیِ مِسی رنگ ، سبز و ازقدر 5 است.این دوستاره یک دوتایی با حرکت کند را تشکیل می دهند و هرچند هزارسال یکبار به دورهم میگردند. جاثی یکی از مکان های مناسب برای شکاردوتایی هاست. کار را می توان از دلتای جاثی که یک دوگانه غیر مرتبط دیگر کاپای جاثی با رنگ زرد از قدر پنجم ، غولی به همراه غول دیگر به رنگ نارنجی است.ستاره ی روی ِ جاثی به وضوح دارای دو مؤلفه ی قدر پنجم و ششم ، هر دو برنگ سفید و قابل دید باتلسکوپ های کوپک است. ستاره جاثی را که بسیار جذاب است و از دوستاره قدر پنجم برنگ نقره ای و طلایی ، مانند تزئینات درخت کریسمس، نگاه کنید. دست آخر ، دیدار ستاره ی 100 جاثی را که از قدرششم و قابل تفکیک با تلسکوپ های کوچک است ، از دست ندهید، مشخص ترین بخش جاثی بخش لگن مرد بر زانو نشسته ، شامل 4 ستاره زِتا ، اِتا، اپسیلون و پی جاثی است.در بین اِتا و زِتای جاثی یکی از گل های سرسبد آسمان ، یعنی با 300,000 ستاره یا بیشتر جای گرفته که در ناحیه ای تنها به Mخوشه کروی بزرگ13. یکی از 150 خوشه کروی است که M13 گستردگی 100 سال نوری متراکم شده است درهاله پیرامون کهکشان راه شیری قرار دارد. این خوشه درخشنده ترین خوشه کروی درتمامی آسمان نیمکره ی شمالی است که درهوا و شرایط مساعد محیطی، مانند ستاره ای از قدرششم با ابزاری که تنظیم نشده دیده می شود. بنظر می رسد. با دوربین های .دوچشمی ، یا مانند یک توپ درخشان درحد یک سوم قطر کره ی ماه دیده می شود دراین صورت می توان تشخیص داد که چگونه روشنایی آن به سوی مرکز بیشتر می شود که آن هم به علت تراکم زیاد ستاره ها است. درخشنده ترین ستاره ها در این خوشه ، غول هایی اند که 1000 برابر خورشید پرتوافشانی می کنند.با تلسکوپ های کوچک، این غول ها در زمینه ی آسمان روی هم می افتند ولی اگر با بزرگنمایی زیاد دیده شوند. به صورت نقاط نورانی دانه دانه مشاهده می شوند.اگر به فرض ، کسی زندگی می کرد.آسمان را پر از هزاران ستاره Mدریکی از سیارات موجود در13 درخشان با نور تابی درحد ماه می دید.در این شرایط شب واقعی وجود نداشت. صورت M13 که کوچک تر از M92 است. M92 فلکی جاثی دارای خوشه کروی دیگری، یعنی و درخشندگی اش حدود نصف آن است،به سادگی با دوربین های دوچشمی قابل مشاهده است.این دو خوشه را باهم مقایسه کنید و توجه نمایید که M92 دارای مرکزی است ، چرا که تراکم ستاره ای در آنجا بیشتر است M درخشنده تر نسبت به13، M13 از ما فقط 25000 سال نوری فاصله دارد که قدری بیشتر از فاصله M92 است.
برای دیدن چارت واضح تر بر روی آن کلیک کنید
نویسنده : نسترن سهرابی از آسمان پرستاره ایران