یک تیم بین المللی از ستاره شناسان،هنگام جستجوی اجرام فرانپتونی کوچک در نواحی بیرونی منظومه شمسی،با استفاده از تلسکوپ VLT،موفق به عکسبرداری از دنباله دار بسیار کم نور هالی شد.
دنباله دار مشهور هالی اخیرا شهرت جدیدی پیدا کرده است:این دنباله دار،کم نورترین و دورترین دنباله داری است که تا بحال رصد شده است.در اواسط اسفند 1381،یک تیم بین المللی از ستاره شناسان به سرپرستی "اولیور هاینات" از رصدخانه جنوبی اروپا،هنگام جستجوی اجرام یخی کوچک،موسوم به "اجرام فرانپتونی"،در نواحی بیرونی منظومه شمسی،توانست با استفاده از سه تلسکوپ 8.2 متری از مجموعه چهار تلسکوپی VLT،از دنباله دا رهالی نیز عکسبرداری کند.
در آن هنگام،دنباله دار هالی در فاصله 4.2 میلیارد کیلومتری خورشید و چهار میلیارد کیلومتری زمین قرار داشت و قدر ظاهری آن 28.2 بود؛یعنی یک میلیارد بار کمتر از قدر ظاهری جرمی که با چشم غیر مسلح دیده شود.دنباله دار هالی بر روی هیچ یک از تک عکسهای گرفته شده توسط "آنتو"،"ملیپال" یا "یپون" دیده نمی شد بلکه پس از ترکیب چندین تصویر مختلف،قابل رویت شد.حتی بر روی یک عکس ترکیبی نه ساعته که حاصل 81 نوردهی طی سه روز بود،دیدن این دنباله دار به سختی امکان پذیر بود.
در این تصاویر،هیچ نشانه ای از فعالیت در هسته دنباله دار دیده نمی شود و روشنایی آن دقیقا همان چیزی است که از یک دنباله دار با هسته گلابی شکل به پهنای 10 کیلومتر انتظار می رود.دنباله دار هالی آخرین بار در سال 1365 خورشیدی وارد قسمت داخلی منظومه شمسی شد.پس از دور شدن از خورشید و زمین،هنگامی که به فاصله زحل از خورشید رسید،بعلت کاهش دمای هسته،دم و گیسوی آن کاملا محو شد.
اگر چه در سال 1370 در اثر وقوع یک انفجار ناگهانی در هسته،امکان رویت گیسوی دنباله دار برای چندین ماه متوالی بوجود آمد،ولی ستاره شناسان،به علت فاصله بسیار زیاد هالی از خورشید،انتظار رویت هر گونه فعالیت در این دنباله دار را تا 50 سال آینده ندارند.از آنجا که قدر ظاهری دنباله دار در دورترین فاصله آن از خورشید در دی ماه 1402،تنها 2.5 واحد کاهش خواهد یافت،با توجه به مشاهدات اخیر،بنظر می رسد بتوان تصاویر دیگری نیز توسط VLT در هر نقطه از مدار 76 ساله هالی گرفت.
بنابراین،ستاره شناسان می توانند با نزدیک شدن دوباره هالی به زمین در سال 1441 خورشیدی،تحولات گیسو و دم آن را مورد بررسی قرار دهند.تا قبل از مشاهدات اخیر بوسیله VLT،دنباله دار1987H1 (موسوم به شومیکر )دورترین دنباله داری بود که در سال 1376 توسط تلسکوپ 10 متری کک 2 (Keck II) رصد شده بود.این دنباله دار در آن هنگام،در فاصله 3 میلیارد کیلومتری خورشید قرار داشت.
همچنین کم نورترین دنباله دارهایی که تا قبل از این مشاهده شده بودند،دنباله دار هالی و دنباله دار "92P/سانگویین" بود که به ترتیب در سال 1373 و 1376 از قدر 26.5 بودند.
منبع خبر : www.astronomy.com