آنچه که گذشت مهمترین عناوین خبری در سال 1382 مشاهده موج لرزه های بوجود آمده در یک سحابی


مشاهده موج لرزه های بوجود آمده در یک سحابی

ستاره شناسان با ترکیب تصویر مرئی و پرتو ایکس گرفته شده از یک سحابی،موفق به مشاهده موج لرزه های بوجود آمده در آن شدند.قرار است صد هزار سال دیگر،ستاره موجود در این سحابی منفجر و به یک ابرنواختر تبدیل شود!

ستاره پرجرم HD 192163 (موسوم به ولف رایت)حدود صدهزار سال دیگر منفجر خواهد شد و مواد ستاره ای آن در جهات مختلف به سمت بیرون پرتاب می شوند.در نتیجه این فرآیند،یک ابرنواختر(supernova)زیبا بوجود می آید که نسل ها و تمدنهای بعدی می توانند آن را مشاهده کنند.

اگرچه انسانهای فعلی هرگز قادر به مشاهده این نمایش فضایی نخواهند بود ولی در تصویر ترکیبی که اخیرا توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا و تلسکوپ فضایی هابل بدست آمده است،پیش پرده این نمایش شگفت انگیز را می توان مشاهده کرد!

تصویر ترکیبی تهیه شده توسط این دو تلسکوپ،نشان دهنده وجود نیروهای دینامیکی فعال در اطراف سحابی موسوم به هلال(Crescent) است.این سحابی،پیش – ابرنواختر ستاره ولف رایت را احاطه کرده است.سحابی هلال که به NGC 6888 نیز معروف است،پوسته ای عظیم از گاز است که ستاره ولف رایت را در بر گرفته است.این سحابی در فاصله 5000 سال نوری زمین و در صورت فلکی دجاجه(Cygnus)قرار دارد.

عمر ستارگان پرجرم معمولا به سرعت سپری می شود.ستاره ولف رایت 4.5 میلیون سال پس از تولد(یعنی حدود 400 هزار سال پیش)،پس از اتمام سوخت هیدروژنی،شروع به همجوشی هلیم کرد و به یک غول سرخ تبدیل شد و سپس لایه های بیرونی خود را با سرعتی معادل 36000 کیلومتر در ساعت به بیرون پرتاب کرد.بلافاصله پس از آن،با نمایان شدن لایه های داغ داخلی،تابش شدید منتشر شده از این ستاره،باعث شتاب گرفتن گاز در حال خروج از آن شد.

این باد ستاره ای با سرعتی بیش از 4.8 میلیون کیلومتر در ساعت،با لایه های گازی جدا شده از غول سرخ برخورد کرد و موجب تشکیل ساختار پوسته ای سحابی هلال در اطراف ستاره ولف رایت شد.

لبه شمال شرقی سحابی هلال،بصورت ناحیه ای قرمزرنگ در سمت چپ بالای تصویر ترکیبی دیده می شود.هنگامی که باد ستاره ای پر سرعت،با گاز ستاره ای نسبتا آرام برخورد کرد،در اثر فشردگی ایجاد شده،موج لرزه هایی در سحابی هلال بوجود آمد.

موج لرزه هایی که به لبه سحابی نزدیک می شوند،در مشاهدات پرتو ایکس به رنگ آبی و موج لرزه هایی که از لبه آن دور می شوند،در مشاهدات نور مرئی به رنگ سبز دیده می شوند.

تصویر مرئی سحابی هلال در سال 1995 توسط تلسکوپ فضایی هابل و تصویر پرتو ایکس آن نیز در فوریه 2003 توسط تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا گرفته شد.

منبع خبر : www.astronomy.com