اخبار برگزیده عناوین برگزیده خبری نگاه اسپیتزر به جهان با چشمان مادون قرمز گرم


نگاه اسپیتزر به جهان با چشمان مادون قرمز گرم

تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا در حال شروع  دومین کار خود و گرفتن اولین تصاویر از جهان (از زمانی که شروع به گرم شدن کرده) می باشد. این تلسکوپ مادون قرمز در 15 می 2009، بیش از 5 سال و نیم پس از پرتاب، مایع سرد کننده (کولانت) خود را به اتمام رسانده، تلسکوپ گرم شدو دمای آن به 30 درجه کلوین (حدوداً منفی 406 درجه فانهایت) رسیده است.

تصاویر جدید گرفته شده توسط دو کانال شناساگر مادون قرمز اسپیتزر (دو کانالی که در درجه حرارت جدید و گرمتر کار می کنند) اثبات می کند که رصد خانه هنوز به صورت یک ابزار قدرتمند برای کاوش و بررسی جهان غبار آلود شهرت خود را حفظ نموده است. این تصاویر ناحیه شلوغ شکل گیری ستاره، باقی مانده های یک ستاره شبیه خورشید و یک کهکشان در حال چرخش را نشان می دهند.


داگ هادگینز  (Doug Hudgins)، دانشمند برنامه اسپیتزر در مرکز مدیریت ناسا واقع در واشنگتن گفت: "کارآیی دو کانال طول موج کوتاه دوربین مادون قرمز اسپیتزر، اساساً نسبت به آنچه قبل از اتمام هلیوم مایع رصدخانه بود، تغییری نکرده است. این بدین معنی است که حساسیت اسپیتزر در آن طول موج ها هنوز تقریباً به اندازه یک تلسکوپ 30 متری زمینی است. این تصاویر مهیج تایید می کنند که اسپستزر برای به دست آوردن بهترین علوم و تصاویر در جهان در طول عملیات گرم خود به کارش ادامه خواهد داد."

 

 اولین تصویر نشان دهنده یک ابر در حال انفجار با ستاره ها در ناحیه سیگنوس (Cygnus) کهکشان راه شیری مان می باشد. چشمان مادون قرمز اسپیتزر به دقت به غبارها می نگرد و محل قرارگیری ستاره های جوان را در لانه های غبارآلود مشخص می سازد. دومین تصویر، یک ستاره در حال مرگ نزدیک – یک سحابی سیاره ای به نام NGC 4361  – را نشان می دهد و آخرین عکس مربوط می شود به یک کهکشان مارپیچ کلاسیک به نام NGC 4145 که در فاصله تقریباً 68 میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است.

روبرت هارت (Robert Hurt)، متخصص عکاسی اسپیتزر در مرکز علوم اسپیتزر ناسا واقع در انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا، می گوید: " با باندهای طول موج کوتاه باقی مانده اسپیتزر می توانیم همچنان به درون غبار کهکشان ها نگاه کرده و به تمام جمعیت های ستارگان نظر بهتری بیافکنیم."

اسپیتزر از زمان پرتابش در 25 آگوست 2003 از Cape Canaveral کالیفرنیا اکتشافات زیادی انجام داده است از جمله: دیسک های تشکیل سیاره در اطراف ستارگان، ترکیب موادی که دنباله دارها را می سازند، سیاه چاله های پنهان، کهکشانهایی به فاصله بیلیون ها سال نوری و غیره.

 

شاید انقلابی ترین و حیرت آور ترین یافته اسپیتزر، شناسایی سیاراتی که به دور دیگر ستارگان در حال چرخش هستند و با نام اگزوپلنت (exoplanet) یا سیارات خارجی خوانده می شود، باشد. در 2005 اسپیتزر اولین فتون های نوری یک اگزوپلنت را شناسایی نمود. اپیتزر با یک تکنیک زیرکانه – که الان به روش خسوف ثانویه نسبت می دهند – قادر شد تا نور یک اگزوپلنت داغ و گازی شکل را جذب کند و درباره درجه حرارتش اطلاعاتی به دست آورد. مطالعات دقیق بعدی اطلاعات بیشتری درباره ترکیب و ساختار اتمسفر این جهان های خارجی فراهم می آورد.

 

 

مقایسه ای بین چند سیاره منظومه شمسی با 51 Pegasi b اولین سیاره خارجی کشف شده

 

اسپیتزر گرم همانند قبل سوالات علمی مشابهی را پاسخ خواهد داد. همچنین پروژه های جدید به عهده خواهد گرفت، نظیر اصلاح ارزیابی های ثابت هابل؛ یا میزانی که در آن جهان ما در حال منبسط شدن است؛ جستجوی کهکشان هایی که در حواشی جهان هستند؛ مشخص کردن و توصیف بیش از 700 مورد از اجرام نزدیک به زمین، یا آستروئیدها و دنباله دارهای که دارای مداری هستند که از نزدیکی سیاره ما عبور می کند؛ و مطالعه اتمسفر سیارات گازی بزرگی که انتظار می رود در عملیات کپلر (Kepler) ناسا شناسایی شوند.

 

همانند عملیات دوره سرد اسپیتزر، این برنامه ها و برنامه های دیگر در رقابتی تعیین می شود که دانشمندان از تمام دنیا به آن دعوت شده اند. اسپیتزر عملیات علمی گرم خود را رسماً در 27 جولای 2009 آغاز نمود. تصاویر جدید در روزهای 18 جولای (از NGC 4145 و  NGC 4361) و 21 جولای (سیگنوس Cygnus) گرفته شد.

 

آزمایشگاه JPL ماموریت تلسکوپ فضایی اسپیتزر را برای «مرکز مدیریت عملیات علمی ناسا» در واشنگتن مدیریت می کند. عملیات علمی در مرکز علمی اسپستزر واقع در انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا هدایت می شود. دوربین مادون قرمز اسپستزر – که رصد را انجام می دهد – توسط مرکز پروازهای فضایی گودارد (Goddard) وابسته به ناسا و واقع در گرینلنت مریلند ساخته شده است. کاوشگر اصلی  تجهیزات Giovanni Fazio از مرکز اختر فیزیک هاروارد-اسمیت سون می باشد.

 

 

منبع : سایت نجوم ایران

ترجمه و ویرایش نعیمه موحدی از سایت رسمی ناسا ، spitzer.caltech.edu و سایت scienceinschool.org 

 

 

exoplanet OGLE-2005-BLG-390Lb